3 món ăn cực tốt và cách ăn tốt cho sức khỏe ở người cao tuổi
2024-07-15 08:40:39
3 món ăn cực tốt và cách ăn tốt cho sức khỏe ở người cao tuổi Những món ăn này không chỉ là thực đơn cho người cao tuổi, mà các bạn còn có thể nấu chúng để ăn cả gia đình đều tốt cho tất cả các thành viên trong nhà.người cao tuổi, món ăn tốt cho người cao tuổi, món ăn ngon cho người cao tuổi, món ăn ngon
Ở người cao tuổi, đặc biệt là người già mới ốm dậy, chế độ ăn uống đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình hồi phục sức khỏe. Dưới đây là những thông tin hữu ích và những món ăn ngon giúp bồi bổ sức khỏe cho người cao tuổi và cả gia đình bạn.
1. Những lưu ý trong ăn uống giúp người cao tuổi ăn ngon, ngủ tốt
1.1. Vì sao người cao tuổi thường mệt mỏi, chán ăn dẫn đến suy giảm sức khỏe?
Theo thông tin trên Sức khỏe và Đời sống, có nhiều nguyên nhân khiến người cao tuổi chán ăn, ăn không ngon miệng. Trong đó chủ yếu là do quá trình lão hóa ở nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là khả năng nhai nuốt và suy giảm chức năng ở hệ tiêu hóa.
Do sự chăm sóc về răng miệng ít kỹ lưỡng và các vấn đề viêm lợi, bệnh quanh răng, rụng răng và tăng cảm giác răng trở nên rất phổ biến làm khả năng nhai nuốt, răng yếu đi ảnh hưởng đến vị giác khiến cho người cao tuổi bị giảm cảm giác thèm ăn, ăn uống kém đi.
Sự giảm nhu động thực quản làm chậm quá trình vận chuyển thức ăn qua ống tiêu hóa dẫn tới người già phải nhai lâu hơn và ăn chậm hơn.
Chức năng tiết các dịch tiêu hóa như nước bọt, dịch vị, dịch ruột, lượng máu tới các cơ quan này bị giảm sút nên khả năng tiêu hóa thức ăn bị kém, khó hấp thu các chất dinh dưỡng.
Ruột, dạ dày bị suy yếu cũng khiến người cao tuổi hay bị rối loạn tiêu hóa với biểu hiện: ăn không ngon, đầy bụng chướng hơi, tiêu chảy, táo bón…
Bên cạnh đó, các bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi như: đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch, bệnh lý dạ dày, ung thư… cũng là nguyên nhân phổ biến khiến người cao tuổi thường xuyên mệt mỏi, không muốn ăn uống, dần dần dẫn tới suy kiệt.
2.1. Cần làm gì để đảm bảo dinh dưỡng tốt cho người cao tuổi?
Để giúp người cao tuổi đảm bảo dinh dưỡng tốt và khỏe mạnh hơn, người thân trong gia đình cần lưu ý chăm sóc về thể chất, tinh thần và đảm bảo chế độ ăn uống đủ chất và lành mạnh cho người cao tuổi. Duy trì trọng lượng cơ thể phù hợp, tránh suy dinh dưỡng hay thừa cân, béo phì.
Theo TS. BS Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết trên Sức khỏe và Đời sống, có một số lưu ý dinh dưỡng cho người cao tuổi như sau:
- Ăn đa dạng thực phẩm: Đảm bảo có chứa các nhóm thực phẩm sau: nhóm rau, củ, quả màu xanh đậm, màu vàng đỏ; nhóm ngũ cốc nguyên hạt; nhóm thịt nạc và thịt gia cầm, cá, trứng, đậu phụ, các loại hạt và hạt; sữa và các sản phẩm từ sữa; nhóm dầu và các hạt có dầu.
- Uống đủ nước: Khoảng 2 lít/ngày, tùy theo trọng cơ thể hay bệnh lý kèm theo; nên chia nhỏ, uống ít một.
- Hạn chế thực phẩm giàu chất béo bão hòa như bánh ngọt, thịt chế biến sẵn, bánh mì kẹp, bánh pizza, thực phẩm chiên, và các món ăn nhẹ mặn khác… Nên sử dụng vừa phải lượng dầu và các hạt có dầu.
- Ăn nhạt tương đối: Hạn chế thức ăn và đồ uống có thêm muối và không thêm muối vào thức ăn khi nấu nướng hoặc trên bàn ăn.
- Hạn chế thực phẩm và đồ uống có chứa thêm đường như bánh kẹo, nước ngọt có đường, nước ép đóng chai, nước bù khoáng, nước tăng lực và đồ uống thể thao…
- Hạn chế rượu bia: Nam giới uống không quá hai đơn vị cồn mỗi ngày; nữ giới không quá một đơn vị cồn mỗi ngày. (Một đơn vị cồn tương đương 1 chén rượu mạnh 30ml).
- Hạn chế hoặc chỉ bổ sung "thực phẩm bổ sung" theo hướng dẫn của bác sĩ.
3.1. Thực đơn mẫu cho người cao tuổi
Để có được mô hình ăn uống lành mạnh hơn đối với người cao tuổi, người cao tuổi có thể tham khảo cách xây dựng thực đơn để tận dụng tối đa thực phẩm và đồ uống, đồng thời đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và giảm nguy cơ mắc bệnh như sau:
Giờ ăn | Món ăn | Định lượng khẩu phần |
6 - 7g30 sáng | Súp thịt bò + cà rốt + khoai tây | Thịt bò/ thịt gà: 50g |
9 giờ sáng | Sữa chua (sữa chua không đường càng tốt) | Sữa chua: 1 hộp 100g |
11g30 | Cơm: 1 -2 lưng bát con | Gạo tẻ: 50-70g |
14g30 | Sữa đậu nành không đường | Sữa đậu nành/ sữa tươi: 200ml |
18g-18g30 | Cơm: 1 bát con | Gạo tẻ: 50g |
21 giờ | Sữa dinh dưỡng tách béo, uống ấm | Sữa: 200ml |
2. Top những món ăn bồi bổ sức khỏe cho người cao tuổi
Dưới đây là một số các món ngon gợi ý cho người cao tuổi. Tuy nhiên, đối với những người cao tuổi đang mắc bệnh bất kỳ, cần hỏi ý kiến bác sỹ dinh dưỡng hoặc tìm hiểu kỹ về món ăn xem chúng có nằm trong danh sách cần phải kiêng khem trong thời kỳ điều trị bệnh hay không.
2.1. Canh gà hầm nấm hương, thuốc bắc
Một trong các món hầm bổ dưỡng cho người già phải kể đến là món canh gà hầm nấm hương, thuốc bắc. Giá trị dinh dưỡng của thịt gà đối với người già, đặc biệt là khi mới ốm dậy là vô cùng tốt. Bên cạnh việc nấu súp gà hay cháo gà, bạn có thể hầm gà với thuốc bắc, nấm hương sẽ vô cùng tốt cho sức khỏe.
Bạn chỉ cần lựa chọn loại thịt gà ngon, mang hầm với các nguyên liệu khác như nấm hương, kỷ tử, hạt sen, táo tàu, long nhãn… là đã có thể tạo nên một món ăn vô cùng hấp dẫn, có vị thanh ngọt của nước canh, thịt gà mềm và ngon sẽ giúp người bệnh mau chóng lấy lại sức khỏe.
2.2. Súp bông cải xanh
Bông cải xanh còn có tên gọi khác là súp lơ xanh. Đây là loại thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng bổ ích cho sức khỏe chúng ta và nhất là người già. Bông cải xanh chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết như: Protein, chất xơ, vitamin C, B9, K, kali, sắt, mangan… mang tới nguồn năng lượng dồi dào, giúp phục hồi tổn thương nhanh chóng. Vì thế, món súp bông cải xanh là một trong những món ăn bồi bổ sức khỏe cho người già bạn không nên bỏ qua.
Để chế biến món súp này, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu như: Súp lơ xanh, hành tây, khoai tây, cà rốt, thịt lợn nạc, hành lá, bột ngọt, dầu ăn, muối, tiêu…
Thịt lợn đem băm hoặc xay nhỏ, sau đó ướp với bột ngọt và hạt tiêu khoảng 15 phút. Tiếp đó, làm nóng chảo, cho dầu ăn, thịt lợn vào và đảo đều, cho cà rốt và khoai tây đảo đều trong vòng 2 phút. Tiếp đến, cho hành tây và súp lơ vào xào, nêm nếm cho vừa miệng rồi thêm nước và hầm tới chín. Khi gần xong, cho nốt hành lá vào là bạn đã có một món súp bông cải xanh thơm ngon và bổ dưỡng.
2.3. Cháo đậu đỏ thịt bò
Nhắc tới những món ăn bồi bổ sức khỏe cho người già, không thể không nhắc tới món cháo đậu đỏ thịt bò. Món ăn này không những thơm ngon bổ dưỡng, lại còn giúp cơ thể hấp thu nhanh chóng, tiêu hóa dễ dàng. Chính vì vậy, người già hay người mới ốm dậy, cơ thể còn yếu thì món cháo đậu đỏ thịt bò là sự lựa chọn sáng suốt.
Thông thường, cháo đậu đỏ được nấu với thịt bò tạo nên một món ăn với hương vị thanh mát, ngọt dịu, đồng thời lại giàu chất dinh dưỡng. Chính vì vậy, nếu như trong gia đình bạn có ông bà hay bất kỳ người thân nào mới ốm cơ thể còn yếu, bạn hãy tẩm bổ cho người thân của mình bằng món cháo đậu đỏ thịt bò thơm ngon bổ dưỡng này nhé.
2.4. Cháo chim cút hầm với hạt sen
Từ xa xưa, cha ông ta đã xếp chim cút vào nhóm các món ăn vô cùng bổ dưỡng cho sức khỏe con người. Bởi vì thịt và trứng chim cút có rất nhiều chất dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe. Thịt chim cút có vị ngọt bình, tác dụng bổ tạng, ích trung khí và mạnh gân cốt. Vì vậy, món ăn này dùng để tẩm bổ cho những ai bị suy nhược thể lực và thần kinh, trẻ nhỏ bị suy dinh dưỡng, đặc biệt người già yếu thường xuyên bị bệnh, phụ nữ có thai và phụ nữ đang cho con bú.
Hạt sen có công dụng trị chứng khó tiêu, cơ thể bị suy yếu và làm chậm quá trình lão hóa. Bên cạnh đó, hạt sen còn có tác dụng an thần, giúp ngủ ngon và ngủ sâu giấc hơn, phù hợp với người gia thường xuyên bị mất ngủ. Chính vì vậy, món ăn cháo chim cút hầm hạt sen rất phù hợp để bồi bổ sức khỏe cho người già, trẻ em hay những người mới ốm dậy.
2.5. Tổ yến chưng đường phèn, táo đỏ
Một trong những thực phẩm giàu dinh dưỡng và tốt cho người già chính là yến sào. Chế biến tổ yến thành món yến chưng đường phèn táo đỏ là cách thông dụng, giúp giữ nguyên giá trị dinh dưỡng của yến. Táo đỏ cũng là dược liệu mang đến nhiều tác động tích cực, giúp người già bổ máu và an thần.
Tổ yến được chưng với táo đỏ và đường phèn, ngoài ra bạn có thể thêm hạt sen, hạt chia và lá dứa để tăng hương vị.
Cách là tổ yến chưng đường phèn táo đỏ xem TẠI ĐÂY.