Hai món mắm ngon top 1 vịnh Bắc bộ, nói tới đã thèm tứa nước miếng vì hương vị đậm đà tuyệt hảo

2024-07-15 08:17:04

Hai món mắm ngon top 1 vịnh Bắc bộ, nói tới đã thèm tứa nước miếng vì hương vị đậm đà tuyệt hảoGiadinhNet - Người dân vùng đồng bằng Bắc bộ có 2 món mắm ngon tuyệt hảo nằm trong danh sách đặc sản nổi tiếng Việt Nam, cách làm không hề khó, khi ăn chỉ cần trộn đều là kiểu gì cũng ngon. món mắm, món mắm rươi, món mắm cáy, ăn món mắm rươi, xơi món mắm cáy, cách làm món mắm ngon, ăn món mắm ngon

Cách làm món mắm cáy

Mắm cáy rất được cư dân vùng hạ lưu Sông Thái Bình ưa chuộng, ăn ngon nhất là khi chấm các món luộc (rau muống, bắp cải.. luộc, thịt luộc), chấm các món hấp, món cuốn. Làm mắm cáy rất dễ, biết làm rồi còn phải biết pha chuẩn vị, hợp miệng mới ngon.

Cách làm mắm cáy như sau:

Nguyên liệu

1kg con cáy

100-150g muối (vừa kẻo mặn mắm)

200g gạo tẻ

1 – 2 lít nước (nước mưa, máy, lọc.)

Cách làm

Cáy chọn con còn sống, bóp mai thấy chắc thì mua về ngâm nước vo gạo (hoặc nước muối) 5-10 phút thì rửa sạch.

Tách con cáy làm đôi (như làm cua), nhưng phải cắt hết râu, mắt, yếm cáy mới hết hôi.

Cho muối vào cáy và xóc lên, để 1-2 phút cho ráo nước thì giã nát, hoặc xay nhỏ.

Đổ nước vào lọc kỹ vài lần, lọc càng đặc càng ngon. Lọc xong đổ vào 1 cái hũ/lọ, bỏ muối vào quấy đều cho tan.

Gạo ngâm khoảng 20 phút, để ráo nước thì rang vàng làm thính. Khéo tay ở là cách rang thính, sao cho hơi vàng thì bắc xuống ngay. Rang gạo non quá bột thính sẽ trắng - mắm nhanh chua không thơm. Rang gạo vàng quá bột thính ngả mảu vàng xỉn thì mắm đắng, không ngọt).

Thính rang xong đổ ra đĩa/ bát cho nguội bớt mới đổ vào hũ mắm cáy quấy đều lên lần nữa rồi hãy đậy nắp kín, cất nơi khô ráo thoáng mát.

Mắm cáy nhanh ngấu hơn mắm cua, tép nên sau 4-5 ngày là lấy ra ăn được.

Làm mắm cáy - cách 2

Cáy làm sạch, để ráo thì lột yếm, bóc trứng và giã nhuyễn.

Trộn cáy với muối (theo tỉ lệ 3 bơ cáy – 1 bơ muối), bóp kỹ.

Cho cáy vào lọ sành hay chum vại, ủ kín ở nơi khô ráo thoáng mát. Sau 10 ngày thì đem lọ mắm ra phơi nắng ban ngày, phơi sương ban đêm. Khoảng 1 tuần thì ngấu.

Cả 2 cách làm món mắm cáy trên đều cho ra thứ nước chấm rất ngon, nhưng phải biết cách pha trộn mới thành món mắm tuyệt đỉnh thơm ngon - nhất là món mắm cáy chấm rau luộc.

Ngon nhất là ngày mưa rau khoai lang mọc tốt, ngắt ngọn về rửa sạch, luộc chín tới thì gắp ra đĩa. Mâm cơm nóng có đĩa rau lang luộc chấm với mắm cáy pha thêm chút tỏi, ớt tươi bằm nhỏ thì ngon hết nấc. 

Hương thơm mát xanh non ngọt của ngọn rau khoai lang luộc chín tới, quyện với mùi thơm đặc sánh của mắm cáy làm bữa cơm dân dã ngày mưa càng đậm đà hương vị.

Lưu ý là khi pha mắm cáy, cần giã tỏi ớt, chanh - có thể thêm cả sả băm mới cay thơm hơn. Trong tiết trời mưa gió, lạnh lẽo vừa ăn vừa hít hà xuýt xoa người ấm lên càng tthấy món ăn thêm ngon, thêm thú vị.

Mắm rươi Tứ Kỳ - nổi tiếng dọc miền biển

Tháng 10 là vào mùa rươi, vụ rươi kéo dài khoảng hơn tháng và khi rộ mùa giá rươi hạ hẳn. Nhiều người chọn dịp này để mua những con rươi béo tươi roi rói về làm món mắm rươi dành ăn dần quanh năm.

Nếu người miền Trung làm mắm rươi đơn giản (theo công thức 6 rươi 1 muối), thì mắm rươi Tứ Kỳ (Hải Dương) ngon nổi tiếng lại làm theo cách đặc biệt, tạo ra hương vị mắm rươi thơm ngon, đặc quánh, sánh mịn.

Làm mắm rươi Tứ Kỳ khá công phu. Ngoài muối còn cần các phụ liệu như vỏ quýt, bột thính, bột gừng, thính, rượu nếp - góp phần quan trọng khử tanh, tạo mùi thơm đặc trưng.

Cách làm như sau:

Nguyên liệu

Rươi tươi sống

Muối tinh, rượu nếp, bột thính, bột gừng, bột vỏ quýt.

Hũ sành, chai thủy tinh

Cách làm

Rươi mua về rửa nước sạch (không rửa nước ấm), nhặt bỏ rác rến (nếu có).

Lấy khăn khô thấm bớt nước rồi vắt là ra.

1kg rươi cần 100gr muối, trộn đều (lưu ý trộn thật đều tay) cho rươi vỡ ra, quánh lại thì đậy kín hũ/lọ rươi.

Sau 5 ngày rươi hết quánh, cho thêm vào hũ/lọ rươi 100ml rượu nếp trắng ngon, 100gr thính gạo nếp thơm cho mỗi kg rươi, rồi đem phơi nắng.

1 tháng sau thì cho thêm vỏ quýt hôi khô thái nhỏ vào.

Thường làm mắm rươi từ tháng 10 âm lịch thì đến Tết Nguyên đán đem ra ăn, hay biếu tặng là vừa.

Cách làm mắm rươi khác

Đổ rươi vào bát tô, thêm muối ( rươi: muối tỉ lệ 6:1) dùng đũa quậy nhuyễn. Đổ hỗn hợp vào hũ sành, đậy kín và đem phơi nắng.

Bổ sung nguyên liệu phụ trong quá trình làm mắm theo quy trình sau.

Sau 4 tuần cho thêm xung rượu.

Sau 6 tuần cho thêm bột thính.

Sau tuần cho bột thính và bột gừng vào hũ, đậy kín.

Sau 10 tuần chuyển mắm từ hũ sành sang những chai thủy tinh, đậy nút chặt rồi đem phơi nắng liên tục, 1 -2 tháng sau là ăn được. 

Mắm rươi mở ra thơm nức mùi thính ngấu với vỏ quýt, gừng, rươi.

Pha mắm rươi sao cho ngon, chuẩn vị, hợp miệng ngày mưa bão, giá lạnh

Mắm rươi làm xong có thể cho vào tủ lạnh bảo quản, đến khi ăn thì lấy ra. Mắm rươi pha chấm các món luộc như rau luộc (rau muống, bắp cải...), thịt luộc, món hấp, món cuốn... ngon quên sầu.

Ăn mắm rươi phức tạp nhất bởi phải dùng nhiều nguyên liệu đi kèm như thịt luộc, rau cải gieo, cải cúc, rau cần, xà lách, thơm, mùi, hành chẻ, gừng, vỏ quất, hạt tiêu, ớt, chanh, khế, chuối chát và rượu nếp cái hoa vàng. 

Và một món thiếu là mất ngon là bông tôm he (ruốc tôm) - nhất là khi ăn với rau cần, cải cúc…

Đầu tiên phi thơm hành, cho chút thịt băm vào xào săn.

Cho mắm rươi vào chưng tới khi đặc lại rồi thêm ớt, đường, gừng, vỏ quít thái chỉ trộn đều rồi bắc xuống.

Trút mắm ra chén, rắc tôm bông lên trên.

Mâm mắm rươi bày ra nhìn đã thấy ngon vì có rau sống rửa sạch, hành củ chẻ ngâm dấm, lạc rang vàng xát vỏ rất thích mắt. Ăn mắm rươi phải nhẩn nha, đông người mới ngon.

Cách ăn 1: Đặt lá rau xà lách vào đĩa. Gắp 1 miếng thịt luộc trắng, cọng hành trắng nõn, miếng vỏ quýt vàng tươi, gừng hồng phớt, cải cúc xanh nõn, cải gieo xanh mơ, cần trắng ngần, lạc rang vàng ươm, khế vàng nhạt, chuối chát đùng đục...

Múc 1 thìa nhỏ mắm rươi nâu sẫm có ruốc tôm hồng khẽ đặt lên trên cứ thế ăn (không cần cuốn).

Món ăn hài hoà các vị béo, ngậy, cay, nồng, ngọt, mát quyện lẫn hương vị thơm ngon tuyệt đỉnh của mắm rươi.

Cách ăn 2: Cách ăn này đơn giản hơn là phi hành, gừng. Cho cà chùa vào xào rồi cho nước nấu thành canh ăn với rau sống.